Χιλιάδες αρνιά πεθαίνουν από την ασιτία στα ορεινά της Κρήτης

Πεθαίνουν τα πρόβατα και τα κατσίκια στα ορεινά της Κρήτης από την ασιτία, με τους κτηνοτρόφους του νησιού να βρίσκονται σε απόγνωση, αφού βλέπουν τα ζώα τους εξουθενωμένα και αποστεωμένα.
Οι κτηνοτρόφοι του Ηρακλείου, όπως και οι συνάδελφοί τους σε όλη την Κρήτη, βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, με τα πρόβατά τους να πεθαίνουν από την ασιτία. Και παρά το γεγονός ότι δεν μπορούν ακόμη να γίνουν ακριβείς υπολογισμοί για τα
ζώα που έχουν χαθεί μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τους ίδιους, αυτά θα φτάνουν τις αρκετές χιλιάδες.

Οι υποχρεώσεις τους «τρέχουν», για όλα τους τα προϊόντα, τα οποία παίρνουν οι έμποροι, λαμβάνουν επιταγές, την ώρα που οι ίδιοι όταν θέλουν να αγοράσουν ζωοτροφές, φάρμακα ή επιθυμούν να καλύψουν κάποια τους ανάγκη, θα πρέπει να πληρώσουν μόνο τοις μετρητοίς.
Και όμως για καθαρά οικονομικούς λόγους ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης δεν συζητά το ενδεχόμενο εφαρμογής του ΑΓΡΟΤΕΜΠΜΕ.
Πρόκειται αν μη τι άλλο για μια εξέλιξη με τραγικές συνέπειες για τους κτηνοτρόφους, οι οποίοι δεν έχουν να ταΐσουν τα ζώα τους. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κτηνοτρόφου και μητέρα τεσσάρων παιδιών κυρίας Ευτυχίας Μαραθιανάκη από το Φόδελε, η οποία έχει δει το τελευταίο τρίμηνο να πεθαίνουν περίπου 100 ζώα της, αφού έχει να τους δώσει τροφή από τον περασμένο Απρίλιο.
Έλλειψη χρημάτων
Χρήματα στις τσέπες των κτηνοτρόφων δεν υπάρχου ούτε για δείγμα, αφού και αυτοί που καταφέρνουν να προωθήσουν τα προϊόντα τους λαμβάνουν μόνο επιταγές και όχι μετρητά.
Ακόμη και οι τυχεροί που έλαβαν την εξισωτική αποζημίωση έλαβαν μεν μια πολύ βαθιά οικονομική ανάσα, όμως γρήγορα διαπιστώνουν ότι και τα συγκεκριμένα χρήματα εξανεμίζονται από τις υποχρεώσεις που έχουν να καλύψουν.
Η άρνηση για το ΑΓΡΟΤΕΜΠΜΕ τους έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο.
Αυτό που είχαν ζητήσει ήταν η χορήγηση ενός δανείου, το ποσό του οποίου θα μπορούσε και να ποικίλλει ανάλογα από την παραγωγή και τα κοπάδια του κάθε επαγγελματία κτηνοτρόφου.
«Αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες μας και τα πρόβατά μας ψοφάνε από την πείνα. Κάτι που διαπιστώνουν ακόμη και οι κτηνίατροι, οι οποίοι έρχονται και ελέγχουν τα κοπάδια μας» αναφέρει ο αντιπρόεδρος του ΣΕΚΝΗ, Μανόλης Τιτομιχελάκης.
Δύσκολες συνθήκες
Αξίζει να σημειωθεί ότι η φετινή χρονιά εξελίσσεται σε εξαιρετικά δύσκολη για τον κτηνοτροφικό κλάδο. Οι καιρικές συνθήκες μέχρι και σήμερα δεν έχουνε επιτρέψει την ανάπτυξη της χλωρίδας στις χορτολιβαδικές εκτάσεις, με τα πρόβατα να μην μπορούν να τραφούν ούτε από τη… φύση. Τα ζώα παραμένουν ατάιστα, τη στιγμή που θα έπρεπε να έχουν καλοταϊστεί, ώστε από τις αρχές του τρέχοντος μήνα να μπορούν να μπαίνουν στην εποχή του ζευγαρώματος με τις καλύτερες προϋποθέσεις. Να μπορούν δηλαδή να γεννήσουν και να ζήσουν τα μικρά τους. Αντ' αυτού πεθαίνουν αβοήθητα.
«Η κατάσταση είναι τραγική. Αυτό που βλέπουμε να συμβαίνει σε πολλά ποιμνιοστάσια είναι τραγικό. Οι κτηνοτρόφοι βλέπουν τα ζώα τους να πεθαίνουν από την ασιτία, αφού δεν υπάρχουν χρήματα για να αγοραστούν ζωοτροφές. Πάρα πολλά ζώα είναι εντελώς ατάιστα και γεννάνε με συνέπεια να πεθαίνουν» σημειώνει ο πρόεδρος του ΣΕΚΝΗ, Κώστας Καράτζης.

«Ο τρόπος να σωθεί η κτηνοτροφία»


Σε μια ύστατη προσπάθεια για την ευαισθητοποίηση της Πολιτείας, ο πρόεδρος του ΣΕΚΝΗ Κώστας Καράτζης μαζί με το μέλος της εταιρίας «Φοίνιξ» που ασχολείται με τη Βιώσιμη Ανάπτυξη Δημήτρη Ψαρρά συνέταξαν μια ολοκληρωμένη πρόταση για το πώς θα σωθεί η παραδοσιακή κτηνοτροφία - αιγοπροβατοτροφία στην Κρήτη.
Για την παραδοσιακή κτηνοτροφία - αιγοπροβατοτροφία στην Κρήτη και για τη σχέση της με τις άλλες παραγωγικές ομάδες του νομού, γεωργία, μελισσοκομία, κυνήγι κ.λπ., κτηνοτρόφοι και οικολογικές οργανώσεις έχουν διαμορφώσει μια άποψη, η οποία επιδέχεται εν καιρώ μικρές προσαρμογές όταν φυσικά οι συνθήκες διαφοροποιούνται.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΚΝΗ Κώστα Καράτζη και το μέλος της εταιρίας εφαρμογών Βιώσιμης Ανάπτυξης «Φοίνιξ» Δημήτρη Ψαρρά, η κτηνοτροφία για να σωθεί πρέπει να ακολουθήσει έναν μονάχα δρόμο. Αυτόν της ανάπτυξης δράσεων που θα οδηγήσουν την κτηνοτροφία στην ανάδειξη του ποιοτικού της πλεονεκτήματος έναντι των υπολοίπων και θα καταφέρει να «παντρέψει» τους κτηνοτρόφους με το περιβάλλον.
Όπως τονίζουν, το εκτατικό - ημιεσταυλισμένο σύστημα εκτροφής είναι βιώσιμο όταν βασίζεται στην εξασφάλιση φτηνής ή και τσάμπα ζωοτροφής από το φυσικό περιβάλλον σε ποσοστό 70% των συνολικών αναγκών του ζώου και μόλις σε ένα 30% συμπληρωματικών ενισχυμένων ζωοτροφών στην περίοδο των αυξημένων αναγκών.
Όταν λοιπόν αυτή η ισορροπία διαταράσσεται, σε συνδυασμό με τη μη παραγωγή ζωοτροφών στο νησί και την εισαγωγή τους με υπερδιπλάσιο κόστος, οι εκμεταλλεύσεις καθίστανται μη βιώσιμες. Εξάλλου, η ακρίβεια των ζωοτροφών στην Κρήτη και η εξίσωση των ντόπιων προϊόντων στην αγορά (έλλειμμα ταυτοποίησης και πιστοποίησης) είχε ως συνέπεια τον αφανισμό των άλλων κλάδων κτηνοτροφίας, όπως της χοιροτροφίας και η βοοτροφίας.
«Συνεπώς η υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος από την υπερβόσκηση πλήττει πρωτίστως την οικονομία των κτηνοτρόφων γιατί αυξάνει την εξάρτηση σε συμπληρωματικές ζωοτροφές και η ανάδειξη των βοσκοτόπων ως αυτοδύναμων οικοσυστημάτων που στηρίζονται στην επάρκεια και στη βιοποικιλότητα αποτελεί στρατηγικό στόχο για τη βιωσιμότητα της κτηνοτροφίας. Η ορθολογική διαχείριση των βοσκοτόπων εξασφαλίζεται με τα κριτήρια της βοσκοφόρτωσης (αριθμού ζώων), της βοσκοϊκανότητας, στην περιτροπική βόσκηση (ζώνες εκμετάλλευσης εναλλάξ) και στις συμβατές βελτιωτικές παρεμβάσεις.
Οπότε η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος είναι θέμα υψίστης προτεραιότητας και εκτός των άλλων δεν μπορεί να ζητάς σε ένα υποβαθμισμένο περιβάλλον ούτε να έχεις επισκέπτες που θα καταναλώνουν το προϊόν σου επί τόπου, αλλά και ούτε να δικαιολογήσεις την υψηλή τιμή που ζητάς και που αρμόζει στα κρητικά κτηνοτροφικά προϊόντα.
Φυσικά οι κτηνοτρόφοι των ορεινών όγκων πρέπει να βρουν λύση στην εξασφάλιση επάρκειας τουλάχιστον χονδροειδών ζωοτροφών (καλλιέργειες σε πεδινές παραγωγικές εκτάσεις) και αυτό απαιτεί συνεργασίες με παραγωγικές ομάδες του κάμπου και κίνητρα από την Πολιτεία.
Φυσικά ο στόχος είναι μια μέρα τα προϊόντα τους να είναι όχι απλώς βιολογικά, αλλά οικολογικά με πιστοποίηση μηδέν χιλιόμετρα.
Το μαζικό μοντέλο ανάπτυξης πρώτα απαξιεί το περιβάλλον, μετά τον τόπο, μετά το προϊόν και τελειώνει με την απαξίωση του ανθρώπου και της κοινωνίας.
Με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του ποικιλόμορφου φυσικού περιβάλλοντος, του πολιτισμού, των μνημείων, της παράδοσης, της ποιότητας των ντόπιων προϊόντων και της κρητικής διατροφής, ο κτηνοτρόφος μπορεί να ξαναγίνει περήφανος για τον εαυτό του και την κοινωνία του.
Οι περισσότερες μορφές εναλλακτικού τουρισμού στηρίζουν την ανάπτυξη της ενδοχώρας, γιατί βασίζονται στη διαφορετικότητα του φυσικού περιβάλλοντος, του πολιτισμού, της παράδοσης και με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στοιχείο την γαστρονομία. Αυτά τα στοιχεία δίνουν την επιπρόσθετη αξία στην τελική τιμή του προϊόντος.
Ένα επιθετικό μάρκετινγκ και η σύνδεση της κρητικής διατροφής με την επισκεψιμότητα θα δώσουν συγκριτικό πλεονέκτημα συνολικά στις τουριστικές επιχειρήσεις της Κρήτης» αναφέρει χαρακτηριστικά η κοινή επιστολή ΣΕΚΝΗ και «Φοίνιξ».
Προτάσεις
Οι βασικές προτάσεις των κτηνοτρόφων έχουν ως εξής:
1) Για τις περιοχές Natura 2000, τις ορεινές και τις δασικές, να συσταθούν φορείς διαχείρισης με την ισότιμη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και την εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων όπου θα ξεκαθαρίζεται η βιωσιμότητα της κτηνοτροφίας (και των άλλων δραστηριοτήτων) αλλά και το μέλλον όσων την εγκαταλείψουν εάν αυτό προβλέπεται μέσα από το διαχειριστικό σχέδιο.
2) Για τις πεδινές εκτάσεις αλλά και όσων εκτάσεων μένουν εκτός του προηγούμενου αιτήματος, το χωροταξικό χρήσης γης και η εκπόνηση διαχειριστικού σχεδίου.
3) Η δημιουργία χωροταξικού χρήσης γης, του οποίου η έλλειψη είναι ο βασικός λόγος συγκρούσεων, πράξεων αντεκδικήσεων στην ενδοχώρα μεταξύ παραγωγικών δραστηριοτήτων που προσπαθούν με κάθε νόμιμο και μη τρόπο να βρουν ζωτικό χώρο για να υπάρξουν.
4) Οριοθέτηση ξεκάθαρων συνόρων που καθορίζουν με ασφάλεια τις αποστάσεις από τις καλλιέργειες που χρησιμοποιούν φυτοφάρμακα.
5) Ανάπτυξη δράσεων από τους κτηνοτρόφους και τις τοπικές κοινωνίες με τη δημιουργία φορέων διαχείρισης των προϊόντων τους (Α.Ε. - Συνεταιρισμοί και Ομάδες Παραγωγών) σε συνδυασμό με την παροχή υπηρεσιών και άλλων συμπληρωματικών ενεργειών.
6) Διαφοροποίηση της αγροτοκτηνοτροφικής οικονομίας με τη δημιουργία ενός πρόσθετου εισοδήματος στον κτηνοτρόφο με τον ίδιο να παραμένει κτηνοτρόφος και να προσθέτει στην καθημερινότητά του διάφορες υπηρεσίες όπως εκπαίδευση, ενημέρωση, συμμετοχή κυρίως και της εστίασης, διαμονής κατά δεύτερο.
7) Καθορισμός θεσμικού πλαισίου και κινήτρων από την Πολιτεία για την ενθάρρυνση αυτών των δράσεων.
8) Ενιαία διαχείριση υδατίνων πόρων, απορριμμάτων, ενέργειας και φυσικού πλούτου.
9) Βασικός μοχλός διατήρησης του κτηνοτροφικού πολιτισμού είναι η καταγραφή και ανάδειξη των παλιών μητάτων, οι πετρόκτιστες μάντρες και οι τράφοι, προκειμένου να αναδειχθούν ως μνημεία πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς και η ένταξή τους σε προγράμματα αναστήλωσης και προστασίας, με δυνατότητα επισκεψιμότητας. Οι μινωικές φρυκτωρίες (το αρχαιότερο σύστημα επικοινωνίας) και πολλοί εγκαταλειμμένοι αρχαιολογικοί χώροι στους ορεινούς όγκους να τύχουν της ίδιας μέριμνας.


tolmi.gr